پژوهش افکار تربیتی مردمان ایرانی و مشکلات تطبیق آن در تاجیکستان

این مقاله که پژوهشی دربارۀ افکار تربیتی مردمان ایرانی و مشکلات تطبیق آن در تاجیکستان است، در سه بخش شامل مشکلات تعلیم و تربیت در نظام افکار پداگوژی متفکران قرون وسطی، تطبیق عملی افکار پداگوژی متفکران ایرانی در پداگوژی معاصر ملی، و میراث بری افکار پداگوژی به عنوان واقعیت رشد فرهنگی و تاریخی جامعۀ انسانی به نگارش درآمده است. در بخش اول نگارنده با تأکید بر اینکه تربیت انسان کامل در پداگوژی معاصر تاجیک براساس قدیم ترین عقیده های نیاکان مردم تاجیک صورت می گیرد، یکی از بزرگ ترین سرچشمه های این پداگوژی را کتاب مقدس آریای باستان، اوستا، و به طور کلی افکار زردشتی دانسته است؛ اما پس از گسترش اسلام ساختار تربیت تغییر می یابد و نظریه های تربیت اسلامی بر روند تعلیم و تربیت حاکم می شود. در بخش دوم دربارۀ اینکه نظام معاصر ملی تعلیم و اصول پداگوژی باید با عقاید پداکوژی نیاکان ازجمله افکار بزرگانی چون مولانا، رودکی، فردوسی و... منطبق شود، بحث شده است. در بخش آخر نیز با اشاره به اینکه متفکران عصر میانگی مسلمانی در رشد افکار پداگوژی فارس و تاجیک و به طور کلی جهان سهم نمایان داشته اند، به ماهیت اومانیستی این افکار تأکید شده است. نگارنده در پایان به این نتیجه رسیده است که در دورۀ حاضر از نو درک کردن ارزش های عمومی انسانی و نیز آموزش افکار همۀ اندیشمندان صرف نظر از اعتقاد و نژادشان، امری ضروری است. به این معنا، آموزش میراث پداگوژی متفکران عصرهای میانه تاجیک و فارس که طبق قوانین اسلام عمل می کردند، موافق مطلب است.